صنعت دباغی شامل تبدیل پوست و چرم حیوانات به یک محصول پایانی مفید برای ساخت کالاهای چرمی مانند کفش، کیف، کیف پول، کمربند و لباس می باشد. دباغی پوست با فرآیند دباغی گیاهی که محصول آن چرم ضخیم و محکم می باشد، یا با فرآیند دباغی کروم که محصول آن چرم سبک و باریک است، انجام می شود. فرآیند تولید با حذف لایه های نامطلوب از پوست شروع شده و در نهایت با رنگ های مختلف و پرداخت سطح پایان می یابد.
پوست خام از بدن حیوان ذبح شده جدا می شود. این پوست همراه با موها، روپوست ( در زیر آن )، بافت چربی و بشره می باشد. قسمتی که تبدیل به چرم می شود بشره پروتئین نیمه محلول می باشد، که زمانیکه در آب بجوشد چسب و ژلاتین تولید می کند، ولی زمانی که با عوامل دباغی تصفیه شود تبدیل به چرم می شود.

پوست های دریافتی از کشتارگاه جهت محافظت در برابر حمله میکروبی معمولا در محلول های نمکی خیسانده می شوند. در صورتی که پوست های خیسانده شده در نمک قبل از انتقال به دباغی خشک شوند خیلی سفت می شوند.

پوست ها در آب جهت حذف نمک نگهدارنده و رفع سفتی پوست می باشد. ممکن است خیساندن به مدت 5-10 روز به طول بیانجامد. این آب علاوه بر نمک، حاوی چرک، پشکل و خون می باشد و رنگ آن سبز زیتونی تیره است.

بافت چربی از پوست در این مرحله جدا می شود. و ممکن است به صورت دستی یا با وسایل مکانیکی صورت می گیرد. در این مرحله، به منظور شستن ناخالصی ها از جریان مداوم آب استفاده می شود که باعث تولید جریان مداوم فاضلابی با ماهیت کاملا فسادپذیر می شود

در این مرحله پوست ها با آهک و یک عامل کاهنده قلیایی مانند سولفید سدیم 〖Na〗_2 S تصفیه می شوند. این مواد شیمیایی به فرآیند تورم پوست کمک می کنند. همچنین موی روی پوست سست می شود.

موهای سست توسط ابزار مکانیکی یا به صورت دستی جدا می شوند و این موها به کمک آشغال گیرها از آب جدا می شوند.
مرحله مهم در آماده سازی پوست برای دباغی خیساندن آن در ماده قلیایی است که برای کاهش pH، تورم، تغلیظ الیاف و حذف محصولات تجزیه پروتئینی انجام می شود. بعد از خیساندن، پوست ها در محلول اسیدی رقیق غوطه ور می شوند. در این محلول از کلرید سدیم (5-8 درصد) و اسید سولفوریک ( با قدرت 0.75 درصد) استفاده می شود. واکنش 10-16 ساعت ادامه می یابد. دباغی پوست ها با بارگیری پوست ها در استوانه حاوی سولفات کروم قلیایی و کلرید سدیم انجام می شود. در مرحله بعد نمک کروم به داخل پوست نفوذ می کند. در پایان دوره دباغی، کربنات سدیم یا مواد قلیایی دیگر به استوانه اضافه شده تا ترکیب مواد دباغی با پوست بهتر انجام گیرد. سپس پوست های دباغی شده به طور کامل با آب شسته و با آهک خنثی می شوند. سپس در معرض رنگ آمیزی، مایع زنی چرب و پرداخت قرار می گیرد.
عملیات خیساندن، دفع زائدات پوست، آهک زنی و موزدایی در یک مکان، خیساندن چرم و شست و شوی پوست در اتاق تمیزکاری انجام می شود در حالی که دباغی، سفید شویی،مایع زنی چرب و پرداخت آن در دباغ خانه انجام می گیرد. شست و شو، آهک زنی، خیساندن چرم، دباغی، سفید شویی و رنگ آمیزی، فاضلاب قوی ولی متناوب تولید می کنند، در حالی که دفع زائدات پوست، زدایش مو و شست وشو (جهت حذف آهک) تولید جریان فاضلاب ضعیف ولی مداوم می کند.

فاضلابی که در هر تن پوست پردازش شده تولید می شود، بین 35_40 مترمکعب می باشد.
فاضلاب دباغی حاوی مقادیر بالایی از BOD، COD، کل جامدات می باشد. این فاضلابها معمولا قلیایی هستند و بوی نامطبوعی دارند. مواد آلی موجود در فاضلاب خام به دلیل pH بالا، اگر به مدت کوتاهی ذخیره شوند به سرعت متعفن نمی شوند. اما وقتی pH آن ها کم باشد بوی بد منتشر می کنند.

تصفیه مقدماتی و اولیه از مراحل زیر تشکیل شده است:
1. آشغال گیری برای حذف مو
2. ته نشینی ساده یا با کمک مواد شیمیایی به منظور حذف آهک و سایر جامدات قابل ته نشینی از فاضلاب
این دو مرحله بدون توجه به شیوه دفع یا تصفیه بیشتر ضروری هستند.
ته نشینی ساده به مدت 24 ساعت سبب کاهش BOD به میزان 40-50 درصد و حذف 80-90 درصدی مواد جامد معلق می شوند.
حوض های ته نشینی می تواند از نوع " پر و خالی شونده " یا نوع پیوسته باشد. حذف لجن به صورت دستی یا توسط وسایل مکانیکی انجام می شود.
آب زدایی لجن به آسانی در طی 6-8 روز در زمستان و 4-6 روز در تابستان انجام می شود. این لجن ویژگی های کودی بهتری نسبت به کود گاوی دارد. جایی که از ترسیب شیمیایی استفاده می شود، حذف بیشتر BOD و جامدات معلق به دست می آید.
منعقد کننده های شیمیایی مورد استفاده آلوم، کلرید فریک و آهک می باشند، در حالی که تنظیم pH با اسید سولفوریک یا دی اکسیدکربن انجام می شود. فاضلاب می تواند به طور موثری به وسیله انعقاد با آلوم، تصحیح pH با اسیدسولفوریک و اختلاط با هوای فشرده ( جهت کاهش 93 درصدی جامدات معلق و کاهش 57 درصدی BOD ) تصفیه شود.

لجن تولید شده در دباغی از واحدهای خیساندن، آهک زنی حاصل می شود. همچنین آشغالگیر، شن گیر، آدم رو، حوض های پیش ته نشینی، حوض های اضافه کردن مواد شیمیایی و زلال سازها لجن تولید می شود. دفع نهایی لجن از همه این منابع یک مشکل جدی می باشد. که میتوان دفع بوسیله
1. سوزاندن
2. استفاده به عنوان کود
3. استفاده در ساخت آجر
4. هضم بی هوازی
را پیشنهاد کرد.

• دپارتمان آب
• دپارتمان پساب
• دپارتمان تحقیق و توسعه
• دپارتمان بازرگانی